FORUMI I PARË I ZHVILLIMIT EKONOMIK RAJONAL DHE LOKAL
Vlorë, 10 - 14 Tetor 2016

Forumi pari i Zhvillimit Ekonomik Rajonal dhe Lokal u organizuar nga CRLDS dhe EAR-AER në bashkëpunim me Bashkinë e Vlorës, me Qarkun e Vlorës, me Dhomën e Tregetise dhe Industrise dhe Universitetin e Vlorës, me mbështetjen e Qeverisë Flamande. Ai u mbajt në sallën e Bashkisë së Vlorës, në prani të kryetarit të bashkisë së Vlorës, Z. Dritan LELI.

Forumi i parë për zhvillim ekonomik rajonal dhe lokal u zhvillua pas Reformes Administrative Territoriale në Shqipëri dhe efekteteve te saj fillestare, si dhe në fillimin e fazës së dytë të reformës së decentralizimit në Shqipëri: Reforma për Rajonalizimin e Territorit në Shqipëri.

Udhëtimi ynë i takimeve dhe konferencave të Qytetit, pjesë integrale e Forumit, në katër qarqe të vendit: Qarqet: Tiranë, Elbasan, Berat dhe Vlorë, na dhanë mundësi të përjetojnë dhe eksplorojmë përvojat dhe praktikat më të mira që tregojnë, se si zhvillimi ekonomik rajonal dhe lokal, mund të konsiderohet si një mjet për të zbatuar në mënyrë eficiente në nivel lokal dhe rajonal axhenden e re lidhur me zhvillimin rajonal dhe lokal.

Në këtë forum ishin të pranishëm dhe kontribuan në mënyrë aktive: Olvi Merkaj, drejtor i kabinetit të kryetarit të Këshillit të Qarkut të Vlorës, Kryetari i Dhomës së Tregtisë dhe Industrisë Vlorë Z. Arben Breshani, Agron Gjipalit, Sekretar i Këshillit të Qytetit, Pedagoge nga Universiteti Pavarësia i Vlorës, Stafi i Agjencisë Rajonale të Zhvillimit Ekonomik Nr. 4, Qendra Rinore Vlore, perfaqesues nga administrata publike, student dhe shumë organizata të shoqërisë civile.

Znj. Hoxhaj hapi debatin e Forumit me njoftimin se riorganizimi i komunave në vend nga 400 në 63 krijuan mundësinë e një mjeti të fuqishëm rajonal të zhvillimit ekonomik në Shqipëri, i cili duhej të shfrytëzohej.

Kryetari i Bashkisë së Vlorës, z. Dritan Leli, përshëndeti AER-AER në Vlorë dhe theksoi për detyrën e re të komunave të zgjeruara duke disponuar tani mjetet e nevojshme për të elaboruar një politikë reale në zhvillimin rajonal.

Z. Neacsu prezantoi në fjalën e tij të hapjes qëllimet e AER-it, përpjekjet e Qeverisë Flamane për të ndihmuar vendet para hyrjes në marrjen e kompetencave, lidhjen midis ALDA dhe AER-AER dhe rolin e CRLSD si partner lokal i AER-AER në Shqipëri.

Znj. Oncioiu prezantoi mundësite që mund të realizonin fondet evropiane të zhvillimit rajonal. Dy prezantimet e tjera u realizuan nga Znj. Anila Hitaj, përfaqësuese e Këshillit të Qarkut Vlorë dhe nga Znj. Zamira Agalliu Presidente e Legambiente Vlorë.

  Më tej u vijua me takimin  në Këshillin e Qarkut Vlorë, ku u bashkëbisedua me Kryetarin Z. Sadrit Danaj dhe stafin e Këshillit të Qarkut..

Konferenca e parë e përbashkët në Shqipëri e EAR-AER dhe CRLDS Albania

11 Tetor 2016 Tirane

Në ditën e dytë të misionit të gjetjes së fakteve në Shqipëri të EAR-AER dhe CRLDs Albania u organizua një konferencë në temën: "Është qasje rajonale evropiane e dobishme kur është fjala për zhvillimin e ekonomisë dhe punësimin? "

Konferenca u organizua në ambientet e Dhomës së Tregtisë dhe Industrisë së Tiranës (CCIT) nga CRLDS me mbështetjen financiare të Qeverisë Flamande.

Të pranishëm në këtë takim ishin përfaqësues të Këshillit të Qarkut të Tiranës, nga Dhoma e Tregtisë dhe Industrisë së Tiranës, nga Bashkimi i Dhomave të Tregtisë dhe Industrisë së Shqipërisë, nga Qarku dhe Bashkia e Tiranës, nga Shoqata e Këshillave të Qarqeve të Shqipërisë, nga CRLDS Albania, nga Universiteti i Tiranës (Fakulteti i Shkencave Natyrore), Agjencia për Planifikimin e Territorit, etj

Në fjalën e saj të hapjes, z Luiza Hoxhaj, presidente e organizatës CRLDS Albania, theksoi objektivat e takimit dhe përse është i rëndësishem ky takim, në një kohë kur Shqipëria sapo ka nis reformen e nivelit të dytë të decentralizimit, atë të rajonalizimit të vendit. Ajo gjithashtu spiegoi arsyet pse ne kemi zgjedhur këtë format me aktorë të tilla: publike, private, akademike dhe nga shoqëria civile.

Në fjalën e tij përshëndetëse , presidenti i CCIT, zoti Nikolin Jaka, ka insistuar në faktin se në sajë të një ligji të ri, kontributet e kompanive të dhomave shqiptare të tregtisë dhe industrisë u bë i detyrueshëm. Kjo rregullore e re dha CCIs një pozicion të fortë. Por kjo i detyroi ata gjithashtu të ofrojë shërbime adekuate për anëtare të kompanive të tyre. Shërbimet në drejtim të avokimit, informimit dhe trajnimit dhe rrjeteve. Roli i indeksit në komunitetin rajonal dhe lokal u njoh dhe thelbësore dhe CCI u angazhuar për të kontribuar në qasjen rajonale te promovuar nga CRLDS dhe Akademia Evropiane e Rajoneve. Nisur nga impakti direkt i sipërmarrjes mbi  zhvillimin rajonal ai e sheh Dhomën e Tregëtisë dhe industrisë, pjesë organike të këtij procesi.

AER-AER president Mr.Neacsu, theksoi rolin e katalizatorit AER dëshiron të luajë, të ndihmuar shoqërinë civile dhe autoritetet lokale për të kontribuar në zhvillimin social dhe ekonomik të rajonit të tyre. AER-AER jep frymëzim dhe metodologji të aplikojnë për mbështetje kombëtare dhe evropiane me këto qëllime si pikënisje.

Znj Ionica Oncioiu pastaj i dha një pasqyrë të programeve të ndryshme të financimit të ofruara nga Komisioni Evropian në Shqipëri gjatë fazës së para-aderimit. Ajo i dha disa shembuj të projekteve të suksesshëm në vendet e tjera dhe në projekte bashkëpunimi ndërkufitar duke mundësuar partnerët e shoqërisë civile në Shqipëri për të kontribuar në zhvillimin social dhe ekonomik të rajonit të tyre.

Z. Louis Delcart, kreu AER-AER i Departamentit të Zhvillimit Rajonal, dha një leksion të vlerësuar në lidhje me qasjen rajonale. Disa tema u bë e qartë për pjesëmarrësit, të tilla si parimi i spirale katërfishtë në zhvillimin rajonal, në të cilën autoritetet lokale, universitetet dhe kolegjet teknike, komunitetit të biznesit dhe shoqërisë civile bashkuar forcat për të kontribuar për të trajtuar vështirësitë ekonomike dhe sociale rajonale dhe për të gjetur zgjidhje të përshtatshme për të.

Z. Neacsu përfundoi duke falënderuar organizatorëve, të AER-AER partner CRLDS e lokale në Shqipëri, CCI Tiranës për organizimin e konferencës dhe shprehu dëshirën për të qenë në gjendje për të nisur projektin e parë të përbashkët me fondet e BE së shpejti.

Konferenca me temë: "A është një përqasje rajonale evropiane e dobishme kur është fjala për zhvillimin e ekonomisë dhe punësimit?"

12 Tetor 2016

Në ditën e tretë të  misionit faktgjetes EAR-AER ne Albania, anëtarët e bordit erdhën në Elbasan për një konferencë të dytë të misionit me temë: "A është qasja rajonale evropiane e dobishme kur është fjala për zhvillimin e ekonomisë dhe punësimit? "

Konferenca u organizua nga CRLDS Albania dhe Akademia Evropiane e Rajoneve në bashkëpunim me Universitetin "Aleksandër Xhuvani" të Elbasanit.

s Aktiviteti u mbajt në Qendrën multimodale të universitetit "Aleksandër Xhuvani" të këtij qyteti.

Në konferencë prezantuan Znj Luiza Hoxhaj, presidente e Qendrës për Studime të Politikave Evropiane për Zhvillimin Rajonal dhe Lokal në Shqipëri,  z Nelu Neacsu; i cili paraqiti synimet e EAR-AER dhe prof. Ionica Oncioiu, e cila prezantoi mbi mundësitë e financimit të projekteve të ofruara nga BE-ja, për Shqipërinë, me anë të programeve të ndryshme të tilla si IPA, Programi Ndërkufitar, Evropa për Qytetarët, Horizont 2020 etj. Prof Oncioiu këmbënguli shumë mbi mundësitë që ofrohen  për Shqipërinë në fazën e paraaderimit, si dhe me strategjinë për paraqitjen e propozimeve në kuadrin e këtyre programeve. Ky është një moment, i cili duhet mirëpërdorur nga ana e subjekteve shqiptare.

Në audiencën e vëmendshme, ishin të pranishëm përfaqësues nga Universiteti "Aleksandër Xhuvani", të Elbasanit, Fakulteti i ekonomisë dhe Fakulteti i mjekësisë, nga Këshilli i Qarkut të Elbasanit, nga Administrata Tatimore në Shqipëri dhe anëtar nga Bordit i Drejtorëve të CRLDS, nga Agjencia e zhvillimit ekonomike të Elbasanit, nga Qendra multimodale e Universitetit si dhe nga ekipi i AER-AER.

Feedbeku në konferencë është dhënë nga Znj. Imelda Sejdeni, dekane e Fakultetit te Ekonomisë, e cila theksoi se parimet e një qasje europiane ndaj zhvillimit rajonal janë të aplikueshme në Shqipëri dhe mund të kontribuojnë në një zhvillim më të mirë të ekonomisë rajonale. Ajo gjithashtu theksoi se Universiteti i Elbasanit ishte i etur për të bashkëpunuar në aplikimet e projekteve me AER Bruksel, me CRLDS Shqipëri si dhe vendet e tjera që marrin pjese në akademi, si Rumania, Gjeorgjia, Italy, Kroaci, Holande, France etj.
Në mbasdite ne sallën e Fakultetit të Ekonomisë të Universitetit "Aleksander Xhuvani" të Elbasanit, Z. Louis Delcart dha një leksion në lidhje me qasjen rajonale si metodologji për të stimuluar zhvillimin social dhe ekonomik në Evropë. Publiku ishte i përbërë nga stafi i pedagogeve dhe profesorëve të Fakultetit Ekonomik të Universitetit të Elbasanit. Publiku e vlerësoi paraqitjen e aspekteve të reja të tilla si Credel to Credel dhe Cleantech si mundësi të reja në zhvillimin e biznesit, mundësitë e shumta në  aplikimin e internet of things dhe bashkëpunimin e spirales së trefishtë  në zhvillimin rajonal.

Konferenca e tretë në Shqipëri e EAR-AER dhe CRLDS në Shqipëri.

13/10/2016, Berat

Dita e katërt e misionit te faktgjetjeve në Shqipëri solli ekipin e EAR-AER dhe të CRLDS Albania në Berat. Ekipi u prit në ambientet e Prefektit të Qarkut të Beratit. Publiku përmbante stafin e Këshillit të Qarkut, stafin e Bashkisë dhe të Prefektit të Qarkut, te DAR etj. ku ndër të tjera mund të përmendim zëvendës-kryetarin e bashkisë së qytetit, Z. Clirim Brisku, zëvendës kryetar i Bashkisë Berat, zëvendës-kryetaren e bashkisë së Beratit, zonja Teuta Mucogllava, zëvendës kryetar i Këshillit të Qarkut, Z. Kastriot Rrapaj, Sekretarin i Përgjithshëm i Prefetit të Beratit, z Redin Kusta.

Zonja Luiza Hoxhaj, në hapje të takimit foli për objektivat e misionit të gjetjes se fakteve dhe evidentimit te problematikave te zhvillimit rajonal në Shqipëri në përgjithësi dhe qëllimet e takimit të Beratit në vecanti. Ajo foli, gjithashtu, per objektivat e takimit, perse ky takim eshte konceptuar me kete perberje, roli i aktoreve pjesemarres ne kete takim ne zhvillimin e territorit dhe arsyet perse EAR-AER eshte prezent ne Shqiperi si dhe prezantoi rendin e dites se takimit. Në këtë takim perfaqesuesit e larte te EAR-AER (Bordi i drejtorave te Akademise) mbajten tre prezantime:

Mr.Neacsu prezantoi Qendrën CRLDS si partnerin e saj zyrtar dhe znj. Luiza Hoxhaj si përfaqësuese e EAR-AER në Shqipëri dhe disa vende të tjera të rajonit (Mali Zi, Maqedoni, Kosovë, Bosnje Hercegovinë. Gjithashtu z. Neascu prezantoi EAR-AER, objektivat, përbërjen, misionin dhe veprimtarinë e deritanishme të EAR-AER. Ai theksoi rolin që, EAR-AER mund të luajë si trajner i trajnerëve në fondet e BE-së për projekte, si partner për projekte ndërkufitare dhe trajner për redaktimin e propozimeve në kuadrin e një thirrje për propozime.

Znj Oncioiu ka dhënë disa shembuj konkret të realizimit të punëve publike në qytetin e saj Konstanca,  me dobi për banorët, për bizneset lokale, si dhe për tërheqjen e turistëve. Ajo këmbënguli gjithashtu në faktin se fondet tashmë të rëndësishme janë në dispozicion për Shqipërinë në fazën e para-aderimit dhe se propozimet e mira duhet të përshtaten në mënyrë të veçantë të të menduarit në mënyrë që të jenë të ligjshëm për fondet e BE. Ajo këmbënguli gjithashtu se në këtë fazë të para-akses kontributi financiar i pushtetit lokal në të gjithë propozimit janë mjaft të kufizuara.

Kryetarët e Bashkive dhe Këshillit të Qarkut të pranishëm në takim reaguan me shumë entuziazëm ndaj propozimit per bashkepunim dhe garantuan se EAR-AER dhe partneri i saj CRLDS do të referohen për sesione trajnuese në subvencionet e BE-së apo si trajner për të shkruar propozime të qëndrueshme.

Mr. Delcart ka përfunduar më pas duke shpjeguar shkurtimisht filozofinë e qasjes rajonale duke theksuar në suksesin e rajoneve elastike. Elasticitetit qëndron kryesisht në bashkëpunim në mes të palëve, autoritetet për koordinimin dhe tërheqjen e mjeteve financiare, shoqëria civile për sugjerime nga poshtë-lart mbushur në nevojën e banorëve lokal, bizneset më të mëdha në kërkimin e tyre për vlerësimin dhe plotësimin e qytetarisë së mirë dhe universitetet dhe kolegjet teknike në rolin dhe hulumtim dhe rolin e tyre arsimore për mundësi të reja.

Mbas takimit me aktorët lokalë, veprimtaria e të cilëve ka impakt në zhvillimin ekonomik rajonal dhe lokal, përfaqësues të EAR-AER dhe CRLDS Z, u zhvendosën në ambjentet e gjimnazit “Babë Dudë Karbunara”, ku u priten nga drejtori i gjimnazit Z.   , i cili bëri  një përmbledhje të rezultateve të shkelqyera të këtij gjimnazi elitë të nivel kombëtar. A shprehu kënaqësinë që një përfaqësi e tillë ndodhet në këtë gjimnaz si dhe shprehu vullnetin për të mirëpritur evente të kësaj natyre si dhe shkëmbime të nxënësve, përvojave dhe eksperiencave me simotra të tyre europiane.

Mr.Delcart ishte ftuar më pas për të dhënë një leksion për nxënësit e vitit të fundit të gjimnazit Babe Dude Karbunara në qendër të Beratit rreth sipërmarrjes. Ai u shoqerua ne kete event nga Znj. Luiza Hoxhaj. Të dy mësuesit (ai i anglishtes si dhe i IT) dhe 42 nxënës ndoqen me interes leksionin me teme: “ENTERPRENEURSHIP, DRIVING FORCE IN A DEVELOPING ECONOMY”.

Gjatë dhe mbas Ligjërimit, nxenësit dhe lektori  u përfshinë në një bashkëveprim shumë të gjallë midis tyre në lidhje me mundësitë e reja evropianë për t’u shkolluar dhe roli qe kanë në zhvillimin e bizneseve të reja dhe të plotësimit të nevojave të reja të shoqërisë. Shkëmbimi i ideve shkoi normalisht në sajë të zotërimit te shkëlqyer të gjuhës angleze nga brezi i ri shqiptar.